Boason, Roergue, Guiana
Lo site de Boason (Bozouls, 12) es remirable a mai d’un títol. Lo còr del vilatge, eiritièr d’un oppidum, es embarat dins una cingla del rieu Dordon que talhèt dins lo calcari del Causse Comtal un bauç impressionant apelat en lenga nòstra « Lo gorg d’Infèrn » (https://www.occitan-aveyron.fr/fr/diffusio/source/bozouls/lo-gorg-d-infern-lo-trauc-boaso_SRC3874#wei0%5Bid0%5D=%7CLiTemoinDetailV01%7CDefaut%7C24%7C1%7CMoVide%7C).
Fòrt ben situat al caireforc de mantunas rotas importantas, religant Rodés a Espaliu o encara Severac e Concas, Boason atirèt de bona ora l’atencion dels comtes de Rodés que i placèron un peatge e i bastiguèron un castèl tre lo sègle 12.
La glèisa Santa-Fausta foguèt lo sèti d’un priorat dependent de l’abadiá Sant-Victor de Marselha abans de devenir la possession del capítol de la catedrala de Rodés a partir de la segonda mitat del sègle 12.
L’edifici a gardat d’aquesta epòca son caractèr romanic present dins la màger part del sanctuari. Lo periòde gotic vegèt la construccion del campanal e de mantunas capèlas plaçadas del costat sud de la nau. Dins una d’aquestas capèlas trobam una clau de volta ondrada d’un quadrilòbe e d’un escut que pòrta « de … a dos aucèls afrontats de … tenent pels bècs una garba de … » .
Aquestas armas son pas estadas identificadas ambe precision. Pr’aquò, las podèm raprochar de las figurant sul sagèl d’Olric de Granòlas, bachelièr en leis, apendut a una quitança al tresaurièr de Roergue datada de Vilafranca de Roergue, lo 20 d’abrial de 1345. Aqueste sagèl redond de cera roja pòrta un escut parlant » a la garba acostada de dos aucèls e acompanhada de doas estelas en cap » (Framond n°353, Demay Clairembault n°4218).
Avèm çaquelà cap d’informacion sus aqueste personatge o sa familha e demorarem donc plan incertans sus aquesta pista d’identificacion d’aitant qu’aquesta compausicion eraldica es pas tròp rara.
Plan mai tard, al sègle 19, la glèisa Santa-Fausta foguèt adobada e prevesida de veirals. Un d’aquestes garda lo sovenir del pontificat del Papa Piu IX, entre 1846 e 1878. D’efièch presenta l’escut d’aqueste pontife sobeiran que portava « escartairat als 1 e 4 d’azur al leon coronat d’aur e als 2 e 3 d’argent a doas bendas de vermelh ».
Coma sovent, los esmauts son pas estats respectats pels artesans veirièrs e l’escut se legís aicí « escartairat als 1 e 4 de vermelh al leon coronat d’aur e als 2 e 3 d’azur a doas bendas d’argent ». Çaquelà, los emblèmas pontificals (mitra papala e claus de Sant Pèire) son aicí per confirmar aquesta identificacion.
Olivièr Daillut-Calvignac
Sorgas principalas : P.de la Malène, « Parcours romans en Rouergue » T.1, Ed. du Rouergue, 2003 ; M.de Framond, « Sceaux rouergats du Moyen Age », Editions Françaises d’Arts Graphiques, 1982.
