Banhèras-de-Bigòrra, archius municipaus

Eths archius dera vila de Banhèras-de-Bigòrra (Bagnères-de-Bigorre, 65), que conservan mai d’un exemplari deth sagèth de Jan-Bernad de Tornèr qu’estè cap-jutge e magistrat reiau dera vila e dera sua juridiccion densh era segonda mieitat deth sègle 18au.

Un deths exemplars miélher conservats que se tròba densh eth paquet n°32 dera liassa n°17, apausat densh un acte redigit en francés e datat deth vint-e-shièis de noveme de 1768. Qu’i podem observar un escut ovau coronat, tienut peu un lop passant (dèstra) e un leon (senèstra) e gravat densh eth pur estil deth sègle 18au. Que pòrta un escartelat aus 1 e 4 a dus bordons pausats en sautador, cargats d’ua claca de Sent Jacme e acompanhats de tres estelas en cap ; aus 2 e 3 a tres creishents.

Que son efectivament eras armas deth linhatge bigordan de Tornèr, coneishut a Banhèras a comptar deth sègle 13au e que portava  » escartelat aus 1 e 4 d’azur a dus bordons pausats en sautador, cargats d’ua claca de Sent-Jacme e acompanhats de tres estelas en cap, eth tot d’aur ; aus 2 e 3 de golas a tres creishents d’argent »¹.

Eishuda deth notariat, era familha de Tornèr que’t sembla aver accedit a’n era aristocracia de chivalaria e encontram atau un Guilhèm-Arnaud de Tornèr densh la compania deth capitani Galhard de Castèlpujon, castelan de Marmanda (Marmande, 47) en noveme de 1352². Totun, era frequéncia deth nom d’ostau de Tornèr ena Bigòrra qu’us convida a estar prudents enta identificar eths membres deth linhatge.

Era genealogia dera familha de Tornèr que sembla mei assegurada a partir de Bernad de Tornèr, mòrt en 1601³. Noste cap-jutge, Jan-Bernad⁴, hilh d’Antòni de Tornèr e de Anna-Maria de Lussy de Maubourguet, qu’esposè Francesa de Bernèr que li donè tretze mainats. Era familha de Tornèr que se fondè densh eth linhatge roergàs de Carcenac damb eth maridatge de Maria-Josefina de Tornèr damb Pau-Anfós Carcenac en 1811. Desempuish, lor descendéncia que portè eth nom de Carcenac de Tornèr.

Olivièr Daillut-Calvignac

1. Blasonament d’après https://gw.geneanet.org/ajz919?lang=fr&m=NOTES
2. J.J. de Monlezun, Histoire de la Gascogne, T.6, p.139.
3. D’après https://gw.geneanet.org/nanak91?lang=en&pz=thierry&nz=carcenac+de+torne&p=bernard&n=de+torne
4. https://gw.geneanet.org/nanak91?lang=en&pz=thierry&nz=carcenac+de+torne&p=jean+bernard&n=de+torne